“In naam van Oranje doe open de poort!”

In naam van Oranje, doe open de poort!
De watergeus ligt aan de wal:
De vlootvoogd der Geuzen, hij maakt geen akkoord
Hij vordert Den Briel of uw val
Dat is het bevel van Lumey op mijn eer
En burgers, hier baat nu geen tegenstand meer,
De watergeus komt om Den Briel!

Zo begint een van onze bekendste vaderlandse liederen over de inname van Den Briel op 1 april in 1572. De ‘Watergeuzen’ namen de stad in en de Spanjaarden moesten ruim baan maken. De Spaanse Hertog van Alva vond het niet noemenswaardig om hier iets aan te doen. Maar het leidde uiteindelijk tot een opstand in heel Nederland. Men zegt ook wel eens dat Alva op 1 april zijn ‘Bril’ verloor, ofwel hij zag het niet meer scherp. En met deze korte vaderlandse geschiedenisles is de brug naar een prachtig schoolgebouw in Brielle ofwel Den Briel snel gemaakt.

Brielle Buitenaanzicht Antikraak H.B.S. School
Brielle Buitenaanzicht Antikraak H.B.S. School

Al ver voor deze oorlog was er een Latijnse school in Brielle. Met slechts 30 tot 40 leerlingen was het een vrij kleine school waar de nadruk lag op de Latijnse taal. In 1850 veranderde de naam in Gymnasium, maar het bleek moeilijk om nieuwe leerlingen te vinden. het roer moest om en er werd besloten tot oprichting van een H.B.S. (Hogere Burgerschool) waarbij enkel de eerste drie jaar in Brielle zouden worden ingevuld en jaar vier en vijf in Rotterdam. Maar de moeilijke toelatingseisen en een “rangen – en standencultuur” kwamen er nog steeds minder leerlingen. De school wordt door het rijk overgenomen en begint eindelijk weer te groeien. Het groeit nu zelfs zo snel dat men op zoek moet naar een groter gebouw. Men bouwt een compleet nieuwe school die minstens 400 leerlingen zou moeten kunnen herbergen. Dit schoolgebouw aan de Jan Matthijssenlaan in Den Briel kwam er in 1922. 90 jaar later staat het gebouw leeg. De school is verhuisd naar een groter en moderner onderkomen. om het oude gebouw tegen leegstand en kraak te bewaken zal Interveste het gebouw gaan beheren.

Hoge Muren

We zijn op bezoek bij Annemarie Soetens en Peter Beesemer. Beiden zijn bewoner en kraakwacht in het oude van Maerlant college. Peter woont er al vanaf het begin en woont in een zeer ruime kamer. “Ik was hier als een van de eerste antikraak bewoners en kwam te vroeg bij de bezichtiging voor de schoolbewoning. Dat was mijn voordeel, want ik kon gelijk de mooiste ruimte uitkiezen. Daarom heb ik er nog een apart slaapvertrek bij én een balkon.” Het plafond wat overal voorzien is van standaard plafondplaten heeft Peter op een kunstige manier aangekleed met stroken behang. Een levert een soort van Mondriaan-effect op.

Antikraak Brielle Zuid-Holland Brielle
Brielle H.B.S. ontvangsthal

De muren zijn wel vier meter hoog en voorzien van hoge ramen. Peter: “Je moet in de winter wel behoorlijk stoken, maar het is zelfs in zo’n grote ruimte goed te doen.” Ook Annemarie heeft een prachtig ingerichte kamer. Je gelooft bijna niet dat het antikraak is. “Ik heb gelijk alles geschilderd en mijn moeder heeft gordijnen gemaakt. Ik voel me hier helemaal thuis.” Annemarie werkt in een nabijgelegen cafetaria. Via een vriendin kreeg ze te horen dat het schoolgebouw beschikbaar zou komen voor bewoning. “Ik schreef me in via de website van Interveste en werd de dag erna al gebeld. Binnen een week had ik de sleutel!”

“Voor de omwonenden zal het wel even wennen zijn geweest. Eerst liepen er hier honderden scholieren. Nu zijn we met zijn tienen, en 80% werkt overdag.”

“We hebben veel toiletten, alleen een gebrek aan douches. Maar ja, daar staat tegenover dat het maandbedrag wat je hier betaalt een schijntje is ten opzichte van de kosten van een huurhuis. Peter is 17 jaar geleden afgekeurd en voor hem is het de uitkomst om met een kleine uitkering rond te komen. Hij heeft al eerder antikraak gewoond en zou het zo weer doen. Afgelopen week hebben ze hier een 3D scan gemaakt van het hele gebouw. Het kan dus zijn dat ze plannen hebben met het pand, maar wij hebben nog niets gehoord. Kan dus best zijn dat we er nog wel even mogen zitten.”

Brielle - Jan Matthijssenlaan - Kraakwachten Annemarie en Peter voor het Maerlantcollege
Peter & Annemarie – Kraakwachten van het oude Maerlant College in Brielle

Peter: “De tuin is een beetje te groot om helemaal bij te houden, maar we hebben wel zelf een bloemperkje aangelegd om het aanzicht van de school nog mooier te maken.”

Het mag gezegd worden. De oude Hogere Burger School is een prachtig schoolpand en gelukkig heeft het nu een aantal enthousiaste bewoners!