Zoetermeerweken: Het verhaal van Jan van Beieren

Vorige week tijdens het druk bezochte Open Huis in Zoetermeer vertelde wij aan iemand dat we zowel aan de Florens van Brederodelaan als de Jan van Beierenlaan appartementen tijdelijke verhuren. Het Open Huis is bedoeld om vragen te stellen, maar op een vraag wisten we het antwoord niet: wie is Jan van Beieren eigenlijk?

Dat gaan we nu even recht zetten.

Jan van Beieren stond bekend als ‘Jan zonder genade’, een man die graag met zijn zwaard tekeer ging. Hij leefde van 1374 tot 1425 en was hertog van Beieren-Straubing. Later werd hij ook nog graaf van Holland, van Zeeland én van Henegouwen. Jan van Beieren speelde een grote rol in de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Dit was een strijd tussen allerlei verschillende facties binnen de Lage landen, waaronder Holland, Zeeland en West-Friesland. Ridders, boeren en de elite van het graafschap Holland vochten al hun conflicten en vetes uit tijdens deze burgeroorlog.

Familieruzie

Jan van Beieren, de niet gewijde prins-bisschop van Luik, koos partij voor de Kabeljauwen, die zich graag bij hem schaarden. Zijn nichtje: Jacoba van Beieren, gravin van Holland en Zeeland, behoorde tot het Hoekse kamp. Met hulp van hertog Jan zonder Vrees van Bourgondië versloeg Jan van Beieren de opstandige Luikenaren. Na het opbreken van het beleg, trad hij hard op tegen de opstandelingen. Zo liet hij gevangen ophangen en werd de Luikse burgemeester onthoofd en gevierendeeld.

Venijn

‘Jan zonder genade’ leek heel Nederland te veroveren, maar zijn nichtje Jacoba bleef zich verzetten. In een hoek gedreven door haar oom, liet ze in 1424 een Engelsman naar Schoonhoven komen met een reden. De Engelsman, Jan van Vliet genaamd, vergiftigde Jan van Beieren in ruil voor 40.000 kronen. Hij smeerde de  hoeken van zijn gebedenboek in met gif. Al bladerend aan zijn gebedenboek heeft Jan van Beieren het gif ingeademd of binnengekregen toen hij aan zijn vingers likte. Vergiftigd door zijn tegenstanders stierf hij in 1425 in den Haag.

Wij hopen dat je tussen al deze Jannen nog weet wie wíe is? Enfin, aan de Jan van Beierenlaan beheren we dus appartementen. De andere Jannen mag je eventueel vergeten.